Teksty paralelne – pożyteczna podpora tłumacza

Mianem tekstu paralelnego (zwanego też tekstem równoległym) w przekładoznawstwie określa się najczęściej wydanie tekstu w minimum dwóch wersjach językowych, sąsiadujących ze sobą.

Bardziej rozbudowane postacie tekstów paralelnych nazywane są korpusami paralelnymi. Teksty paralelne stanowią dobrą podporę przy pracy z tekstami literackimi, największy pożytek stanowią jednak przy tłumaczeniu tekstów użytkowych, w których poszczególne frazy często się powtarzają. Należą do nich między innymi instrukcje obsługi, ulotki informacyjne dołączone do leków i kosmetyków, czy też różnego rodzaju pisma prawno-urzędowe. Opierając się na gotowych frazach tłumacz ma znacznie ułatwioną pracę – powtarzalność fraz w tego typu tekstach jest bowiem wręcz pożądana (w przeciwieństwie do tekstów literackich, w których liczy się oryginalność rozwiązań translatorskich). Na tej samej zasadzie funkcjonują narzędzia translatoryczne typu CAT. Na podstawie dokonywanych tłumaczeń tworzą sobie pewną bazę tekstów paralelnych, z której potem korzystają, formułując odpowiednie propozycje tłumaczeniowe. Również algorytmy programów mających w przyszłości zastąpić tłumaczy w przekładzie najbardziej generycznych tekstów są powiązane właśnie z tekstami równoległymi. Nie należy więc bagatelizować ich znaczenia dla translatoryki.

Author: Patrycja Rachwał